Excursie naar Haarlem gaat helaas NIET door!

Velen hebben ons laten weten te willen deelnemen aan de orgelexcursie op 10 oktober aanstaande, naar drie kerken in Haarlem: de Doopsgezinde kerk, de Waalse kerk en de Josephkerk.

Een dergelijke, jaarlijkse donateursdag organiseren wij al sinds 1988, maar dit jaar moeten we u helaas meedelen dat we genoodzaakt zijn de excursie af te gelasten. Het zal u niet verbazen dat de coronacrisis hier voor een belangrijk deel debet aan is. De Doopsgezinde kerk bijvoorbeeld heeft besloten niet meer dan 20 personen tegelijk te mogen ontvangen, waardoor er nog maar twee kerken over bleven voor ons bezoek.
Wij hebben nog wel geprobeerd de dag op een andere manier in te vullen, maar zijn er niet in geslaagd een programma samen te stellen zoals u dat van ons gewend bent en daarom hebben we besloten het voorgenomen plan niet door te laten gaan.

Wij danken de organisten voor hun inzet en bereidheid. Zij hadden ons een boeiend programma willen presenteren. Uiteraard gaan we ons bezinnen op de mogelijkheden voor het volgende jaar, waarbij we wellicht alsnog een beroep op hen kunnen doen.

Met vriendelijke groet,
Gerrit Prins, voorzitter

Presentatie Orgelportretten Vrienden van het Orgel

De Terp Oudorp-Alkmaar, Kerklaan 4

Zaterdag 12 september 2020, 16:00 – 16:45 uur
Open Monumentendag

De Stichting Vrienden van het Orgel presenteert het orgelportret van het enige Ypma-orgel dat in Alkmaar is bewaard. Op 22 en 23 mei j.l. zijn de opnamen gemaakt voor dit vierluik: een gesprek met de musicus Pieter Rynja over de dorpsorganist, met Richard de Jager over het orgelmentor zijn en met Tammo Udema als ‘eeuwige’ vrijwilliger in beheer en bestuur. Frank van Wijk maakte met onbekende werken een karakteristiek klankdocument.

Het concertje door Frank van Wijk is al sinds 14 juli online te beluisteren, maar de andere delen van het vierluik zullen dan voor het eerst te zien zijn, toegelicht door de producent Hans Steketee.

De filmopnamen en montage zijn gedaan door Casper Steketee en de geluidsopnamen door Daniel van Horssen.

Dit project is financieel mogelijk gemaakt door de Gemeente Alkmaar, Prins Bernhard Cultuurfonds (Noord-Holland), Jan Boon Stichting en het Victoriefonds.

Van harte welkom.
Bestuur Vrienden van het Orgel

N.B. In verband met de beperkte plaatsen, graag reserveren via het mailadres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Presentatie Orgelportretten Vrienden van het Orgel

Laurentiuskerk Alkmaar, Verdronkenoord 68

Zaterdag 12 september 2020, 14:00 – 14:45 uur
Open Monumentendag

De Stichting Vrienden van het Orgel presenteert het orgelportret van het gerestaureerde en verplaatste Pels-orgel in de Laurentiuskerk in Alkmaar. Op 23 en 24 mei j.l. zijn de opnamen gemaakt voor dit drieluik: een gesprek met de orgelmaker Ronald van Baekel over de restauratie, het verhaal van de beheerder Kees Pater over ‘zijn’ kerk en orgel en een miniconcert als klankdocument door Una Cintina.

Het concertje door Una Cintina is al sinds 4 juli online te beluisteren, maar de twee andere delen van het drieluik zullen dan voor het eerst te zien zijn, toegelicht door de producent Hans Steketee.

De filmopnamen en montage zijn gedaan door Casper Steketee en de geluidsopnamen door Daniel van Horssen.

Dit project is financieel mogelijk gemaakt door de Gemeente Alkmaar, Prins Bernhard Cultuurfonds (Noord-Holland), Jan Boon Stichting en het Victoriefonds.

Van harte welkom.
Bestuur Vrienden van het Orgel

Dorpskerk Grootschermer, dinsdag 11 augustus 2020, 19:15 uur

Op Youtube: https://youtu.be/M-4DW8LpySc

Conservatoria en muziekfestivals zijn al decennialang belangrijke aanjagers van het internationale muziekleven. De talentvolle Spaanse organist Victor Baena de la Torre is daar een mooi voorbeeld van. Vorig jaar winnaar van het Internationaal Schnitger Orgelconcours Alkmaar (Orgel Festival Holland) en dit jaar met de hoogste cijfers afgestudeerd aan het Amsterdams Conservatorium, zijn lange verblijf in Nederland gaf Victor de ruimte en tijd de Noord-Hollandse orgels te leren kennen. Hoe zou hij anders ooit in Grootschermer hebben moeten geraken?

Hier op het elegante Naber-orgel uit 1864 zorgt Victor voor een interessante kruisbestuiving van culturen. Door ‘barokke’ composities van Juan Cabaniles en Domenico Scarlatti uit zijn geboorteland op dit ‘romantische’ instrument met Duitse reminiscenties uit te voeren, voegt hij een onverwacht virtuoze dimensie toe aan het Noord-Hollandse muziekgebeuren. Samuel Naber zou zijn oren niet hebben geloofd.

Met dit online concert laat Victor Baena de la Torre horen dat muziek al eeuwen elke grens negeert.

Deze reeks onlineconcertjes is een initiatief van De Vrienden van het Orgel. Hiermee willen ze bijzondere orgels in Alkmaar in beeld brengen.

Nog een keer aandacht voor onze excursie naar Haarlem, met verruimde inschrijfperiode tot 1 september

Datum zaterdag 10 oktober

Wist u dat we al sinds 1988 jaarlijks een orgelexcursie organiseren? En kunt u zich dan voorstellen dat we dit jaar lang geaarzeld hebben wat te doen? Is het wel verantwoord in deze anderhalvemeter samenleving iets dergelijks te organiseren?
Welnu, een eerste overweging was dat een busreis te veel onzekerheid met zich meebrengt. Hetzelfde geldt voor een lunch in een restaurant.
Maar nu de coronaregels soepeler worden, hebben we toch de stoute schoenen aangetrokken en kunnen we u een aantrekkelijk voorstel doen. Een programma dichter bij huis, op 10 oktober, in Haarlem. Niet met de bus, maar op eigen gelegenheid, trein of auto. Het programma ziet er dan als volgt uit:

10:00 uur
Josephkerk in de Jansstraat met het schitterende Adema-orgel (een orgel met een kathedrale uitstraling). Niemand minder dan Hendrik Andriessen en Albert de Klerk waren hier organist. Erik-Jan Eradus ontvangt ons daar.

12:00 uur
Waalse Kerk aan het Begijnhof met een fraai orgel, oorspronkelijk gebouwd door J.C. Friedrichs in 1808. Flentrop heeft het instrument onlangs grondig onder handen genomen. Het klinkt als nooit tevoren ……. Klaas Koelewijn en Junko Sakakibara spelen voor ons.

Ook gaan we hier lunchen.

15:00 uur
Doopsgezinde kerk in de Frankestraat, met een prachtig Arend orgel, een mooi kistorgel van Klop en ook nog een fraai klavecimbel. Organisten zijn Yu Nagayama en Dick Koomans

Kosten en opgeven Voor deze excursie vragen wij een eigen bijdrage van € 50,-- per persoon. Een eventueel tekort wordt aangevuld vanuit het budget van de stichting. Zo’n tekort mag natuurlijk niet teveel in de papieren lopen en daarom moeten er voldoende deelnemers zijn. Wij vragen u dan ook ons voor 1 september te laten weten of u aan deze excursie wilt deelnemen. Is er voldoende belangstelling, dan krijgt u tijdig het verzoek de gevraagde bijdrage aan ons over te maken. U kunt uw opgave doen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. (voorkeur).

Mochten de coronaregels weer dusdanig aangescherpt worden dat de excursie niet door kan gaan, dan krijgt u natuurlijk uw geld weer terug.

Vriendelijke groet,
het bestuur

PKN Kerk Stompetoren, dinsdag 4 augustus 2020, 19:15 uur

Op Youtube: https://youtu.be/a9K-vCB1WFg

De negentiende-eeuwse musicus Georg Wilhelm Derx heeft het ontstaan in 1839 van het huidige Nederland en België meegemaakt. De achtendertigjarige Derx woonde toen in Haarlem en was organist van de Doopsgezinde Kerk. Het ambacht was hem niet vreemd, zijn vader was schrijnwerker en zijn schoonvader timmerman. Gezien zijn boedel waarin naast twee pianino’s ook violen, altviolen, celli en gitaren, was hij een redelijk veelzijdig musicus. Ook componeerde hij voor verschillende bezettingen.

Het is aan Frank van Wijk te danken, dat we een keer wat horen van deze ‘Nederlandse’ musicus. In het onlineconcertje op het Naber-orgel van Stompetoren speelt hij een aantal composities van deze onbekende Haarlemse musicus. Er is niet veel bekend over hoe in de negentiende eeuw op Nederlandse orgels werd gespeeld. Deze werken van Derx geven hiervan wellicht een indruk. Georg Wilhelm Derx kan dit orgel van Samuel Naber hebben gekend of op zijn minst van hebben gehoord, het werd een jaar voor zijn overlijden in 1864 in Stompetoren geplaatst.

Met dit online concertje neemt Frank van Wijk u mee naar een vergeten sfeer: een muzikaal document uit de Nederlandse muziekgeschiedenis.

Deze reeks onlineconcertjes is een initiatief van De Vrienden van het Orgel. Hiermee willen ze bijzondere orgels in Alkmaar in beeld brengen. Kijk voor meer concerten op de homepage van de Vrienden.

Noordeinder Vermaning, Noordeinde, Dinsdag 28 juli 2020, 19:15 uur

Op YouTube: https://youtu.be/pJacV-mR0fU

Onder de rook van de Sacré-Coeur in Parijs in de besloten tuin van het Museum Montmartre, waar Auguste Lenoir ooit zijn atelier had, volg ik de live-uitzending van de open dag van Flentrop Orgelbouw met in de hoofdrol een nieuw orgel voor het Conservatorium van Birmingham dat binnenkort de werkplaats verlaat. Daar in die heerlijke oase van dat stille, bijzondere en sympathieke museumpje waar de massa aan voorbijgaat, lees ik ook over het drama in Nantes waar in korte tijd het hoofdorgel van de kathedraal door brand verloren gaat.

Tegenstrijdige gedachten gaan met me aan de haal. Trots dat mijn beide zoons die livestream uitvoerden en dat zomaar op je telefoon is te zien in de kunstenaarswijk Montmartre, en beduusd omdat diezelfde ochtend eeuwenoude orgelhistorie in een paar uur verloren gaat, te lezen en te zien op diezelfde telefoon. En dan probeer je een enthousiaste aankondiging te maken voor alweer het vierde onlineconcertje van de Vrienden van het Orgel in de reeks van zes. Toch maar doen, al was het alleen maar om al het moois wat we nog wel hebben te laten zien en horen, bijvoorbeeld in het Noord-Hollandse Noordeinde.

Want daar in dat kleine dorpje, een straatje eigenlijk, tussen Graft en Grootschermer, staat de Noordeinder Vermaning met een wonderschoon gaaf bewaard instrument van Johannes Strumphler uit 1793. Wie weet dat eigenlijk? En dit kleine orgel biedt zoveel mogelijkheden, met een paar registers weet de talentvolle Victor Baena de la Torre hier werken van Johann Pachelbel, Antonio de Cabezón en Johann Sebastian Bach buitengewoon kleurrijk tot klinken te brengen.

En ik moet zeggen, een traan pinkte in mijn ooghoek, luisterend in dat eenvoudige kerkje tussen de boeken van de zomerse boekenmarkt naar de schijnbaar eenvoudige muziek, die Victor zo moeiteloos stralend door de ruimte laat bewegen. Wat er al niet gebeurd als een Spaans musicus een Hollands orgeltje tegenkomt.

En toen wist ik nog niet van Nantes.

Deze reeks onlineconcertjes is een initiatief van De Vrienden van het Orgel. Hiermee willen ze bijzondere orgels in Alkmaar in beeld brengen.

Kijk voor meer concerten op de homepage van de Vrienden.

Jaarlijkse orgelexcursie zaterdag 28 september

De jaarlijkse orgelexcursie gaat dit jaar naar Utrecht. Deze oude stad heeft een interessante orgelgeschiedenis, waarover de nodige boeken en artikelen zijn verschenen. Bijvoorbeeld Het oude orgel van de Nicolaikerk door onder meer Rogér van Dijk in de reeks Nederlandse Orgelmonografieën (10) en het artikel Utrecht als centrum van orgelbouw van Wim Diepenhorst in deel 12 (1886-1894) van de encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland. In de Nicolaikerk stond het oudste Nederlandse orgel dat bewaard is gebleven. De kas van dit instrument hangt nu in de Koorkerk in Middelburg en het binnenwerk is ondergebracht bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Tegenwoordig kent de stad een divers orgelbezit op bijzondere locaties. Het belooft een interessant programma te worden.

Noteer de datum zaterdag 28 september alvast in uw agenda. Nadere informatie volgt.

Nationale Orgeldag zaterdag 14 september

Zoals in de vorige nieuwsbrief is verteld, zijn de Vrienden van het Orgel nog met een ander interessant project bezig: het orgelmentoraat. Dit project, dat verweesde orgels aan een mentor koppelt, begint goed op gang te komen. Met zeven Alkmaarse orgeleigenaren zijn concrete afspraken gemaakt over de aan te stellen orgelmentor voor hun instrument. Ook hebben zich al kandidaten aangemeld voor deze taak. Vrijdag 10 mei ontmoetten zij elkaar op de studiedag, geleid door Erik Winkel van Flentrop Orgelbouw Zaandam.

Een interessant uitvloeisel van deze activiteiten is dat met ingang van het komende studiejaar het orgelmentoraat een masterkeuzevak op het Conservatorium van Amsterdam wordt: ook de orgelstudenten gaan een rol spelen in het behoud en gebruik van Alkmaars orgelerfgoed. Dit alles krijgt een officiële aftrap op de Nationale Orgeldag, die samenvalt met Open Monumentendag.

En er staat die dag nog meer op het programma. Zet daarom zaterdag 14 september alvast uw agenda. Meer informatie volgt.

De Alkmaarse Orgelzomer

Al een maand lang is het Müllerorgel van de Kapelkerk elke vrijdag te horen en afgelopen vrijdag 3 mei begonnen de Kaasmarktconcerten in de Grote Kerk. Het eerste zomeravondconcert door Tjeerd van der Ploeg is op 10 juli.

Maar voorafgaand aan het eerste zomeravondconcert is er dit jaar eerst het tweejaarlijkse Orgel Festival Holland van 21 t/m 28 juni. Het concours en een reeks bijzondere concerten beloven veel luisterplezier. Alle informatie is te vinden op orgelfestivalholland.nl. Ook op andere locaties in Alkmaar als bijvoorbeeld de Laurentiuskerk en de Orgelzaal Booy gebeurt van alles. Op de nieuwe website alkmaarorgelstad.nl is alle informatie over de Alkmaarse orgelzomer te vinden.

Traditiegetrouw geeft Frank van Wijk het door de Vrienden georganiseerde concert in de Kapelkerk op woensdagavond 28 augustus; hij speelt onder andere door hemzelf bewerkte composities van Bach, Mendelssohn en Mozart.

Project videoportretten Alkmaarse orgels gaat door

Het opnameproject van Alkmaarse orgels is een geslaagd voorbeeld van hoe de Vrienden hun ideeën omzetten in concrete plannen. Een duidelijk concept, heldere financiering en professionele uitvoerders.

De komende twee, drie jaar worden circa 15 orgeljuweeltjes in beeld gebracht, die anders zelden te zien of te horen zijn. Elk portret bestaat uit een drieluik van korte filmpjes: impressie van de locatie, de muziek en de geschiedenis van orgel en muziek.
We beginnen met het bijzondere orgel in de Grote Kerk van Schermerhorn. Stadsorganist van Alkmaar Pieter van Dijk, die hier organist is geweest, speelt muziek die dit orgel doet stralen. Bart Klijnsmit, mentor van dit instrument, vertelt over de geschiedenis en de muziek. Maar ook de mensen uit het dorp komen aan het woord. Dit eerste videoportret presenteren we tijdens de Nationale Orgeldag op 14 september aanstaande.

De geluidsopnamen worden gemaakt door Daniel van Horssen van DMP en de filmopnamen door Casper Steketee, die ook de montage verzorgt. Naast Pieter van Dijk werkt ook organist Frank van Wijk aan dit project mee. Producent is Hans Steketee.

Het project wordt gesteund door onder andere de Gemeente Alkmaar, het Victoriefonds en de Stichting Jan Boon.

In de jongste nieuwsbrief van Erfgoed Alkmaar (nr 54, april 2019) is een interview met Gerrit Prins en Hans Steketee te lezen over de projecten waarmee de Stichting Vrienden voor het Orgel bezig is.

Voor het hele interview, KLIK HIER.

De nieuwsbrief januari 2019 van de Stichting Vrienden van het Orgel is uit.

Hij is te lezen op de website.

2018 is voor de Vrienden van het Orgel een enerverend jaar geweest met tal van activiteiten en projecten. Een aantal daarvan gaan verder in 2019 en er zitten nieuwe in het vat. Dit melancholieke moment van het jaar waarin iedereen terug mijmert en vooruit droomt, willen de Vrienden graag aangrijpen om het orgel even te laten doorschemeren in uw mijmeringen en dromen.

En wilt u na het lezen van deze Nieuwsbrief meer weten, of zelfs actief betrokken raken bij het werk van de Vrienden? Aarzel niet en neem contact met ons op voor een verkennend gesprek: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Impressie Nationale Orgeldag 2018
van de
Vrienden van het Orgel Alkmaar

Activiteiten in Schermerhorn, De Rijp, Grootschermer en Stompetoren

Voor de Vrienden van het Orgel Alkmaar is 2018 nu al een bijzonder productief jaar. Naast concerten en excursies brengt de aanschaf van een DOE-orgel nu ook een reeks belevenissen met kinderen op gang. En de publicatie van het boek Alkmaar Orgelstad symboliseert een nieuw enthousiast netwerk rond de orgels van Alkmaar. Het is volgens de Vrienden de moeite waard dit op de Nationale Orgeldag verder te vertellen met een viertal activiteiten in achtereenvolgens Schermerhorn, De Rijp, Grootschermer en Stompetoren.

De start is in de Grote Kerk van Schermerhorn waar we met koffie en thee een hartelijk ontvangst krijgen. Richard de Jager (Stichting Vrienden van het Orgel) neemt zijn luisteraars mee in de ‘making of’ het boek Alkmaar Orgelstad. Aan de hand van smeuïge verhalen en mooie beelden maakt hij vooral duidelijk dat het boek het resultaat is van enthousiast samenwerken met de mensen achter de orgels. Hun inbreng is en blijft van onschatbare waarde, zo ook op deze Open Monumentendag. Bart Klijnsmit demonstreert vervolgens op fraaie en speelse wijze met een kort programma de bijzondere ‘zuidelijke’ klankschoonheid van het Jacob Courtain-orgel (2e helft achttiende-eeuw) in deze kerk.

De volgende locatie is de Grote Kerk in De Rijp. Net als in Schermerhorn is in deze kerk veel te zien, vooral ook hier de prachtige glazen. Het is mooi weer, dus het licht werkt goed mee. In De Rijp staat het enige orgel van de Utrechtse orgelmaker Fritz Witte. Hij levert het op in 1854. Hoe dit instrument klinkt laat Gerard Jan Slegt met een stevig programma horen. Zijn spel tovert bij velen een glimlach op het gezicht. Boeiend wat deze hardwerkende enthousiaste amateur organist voor elkaar krijgt.

In de Dorpskerk van Grootschermer is het feest. Hoe kan het ook anders, want hier zijn flink wat kinderen naar toe gekomen om het DOE-orgel in elkaar te gaan zetten. Onder de stimulerende en kundige leiding van Thea Groot worden de kinderen wegwijs gemaakt in de eerste beginselen van de orgelbouw. En dan aan de slag. In opperste concentratie sorteren ze de pijpen en de toetsen, wordt het frame in elkaar gezet, de windlade geplaatst en de balg met pompen aangesloten. De beloning is een prachtig klinkend orgeltje waar ze natuurlijk allemaal op willen spelen. Het grote orgel mag deze keer toekijken.

Het slot van deze reeks activiteiten is in Stompetoren. In deze kerk staat een tamelijk groot orgel van de Deventer orgelmaker Samuel Naber dat door zijn vader August is ontworpen. Agnes Kauffman en Eel van der Weij hebben zich opgeworpen het slotconcert te verzorgen. Aan hun enthousiasme ligt het niet, maar het blijkt dat een concert geven toch een echt vak is, ook als je het louter voor je plezier doet.

Het boek Alkmaar Orgelstad, in elke kerk verkrijgbaar, heeft zijn waarde als zichtbare ‘gouden’ draad deze dag meer dan bewezen.

Presentatie DOE-orgel in legendarische Orgelzaal Booy

Zaterdag 24 maart 2018, 10.30 uur
Daalmeerpad 13a, 18127 GA Alkmaar

In wat wel de kleinste polder van Nederland wordt genoemd, staat de orgelzaal Booy. Hier wordt op zaterdag 24 maart het DOE-orgel van de Vrienden van het Orgel in gebruik genomen met een officiële presentatie. Leerlingen van de St-Adelbertusschool gaan laten zien en horen wat er met dit bijzondere orgeltje kan.

Dit internationaal succesvolle orgelproject is een ‘schitterend’ idee van Lydia Vroegindeweij. Kijk en luister naar het interview waarin ze vertelt over het project ‘Orgelkids.nl’.

Nieuwsgierig geworden? Iedereen is van harte welkom.

Voor meer informatie:
Vrienden van het Orgel
Orgelzaall Booy
Orgelkids.nl